Oğuzhan Boztaş/Özel Haber
Michel Gondry’nin kült filmi, hafızayı silme fikrinin ardındaki kırılganlığı, unutmayı bir çözüm değil geciktirilmiş bir yüzleşme olarak gösteren anlatımıyla yıllar sonra bile yeniden gündemde. Joel ile Clementine’in birbirlerinden kaçmak için anılarını sildirmesi, filmin merkezindeki en çarpıcı soruyu hatırlatıyor: Aşk gerçekten silinebilir mi?
Son dönemde yeniden popülerlik kazanan yapım, izleyicilerde derin bir duygusal karşılık buluyor. Film, pek çok kişinin zihninde “geçmişin rüzgârından hız alıp, o geçmişi unuttuğunu sansan bile bir anda içini burkan bir anı gibi”canlanıyor. Bu tanım, hafızanın ne kadar kırılgan olduğunu ve hiçbir duygunun gerçekten kaybolmadığını düşündürüyor.
Joel ile Clementine ilişkisi ise izleyiciler tarafından çoğu zaman şu cümleyle özetleniyor:
“Birbirini çok seven ama farklılıkları fazla olan iki yabancı.”
Bu ifade, karakterlerin hem birbirlerine yaklaşma biçimini hem de sürekli ayrılığa sürükleyen çatışmalarını açık bir şekilde anlatıyor.
Filmin alt metni, izleyicide aynı fikirde birleşiyor:
“Ne yaparsan yap, geçmişten kaçamazsın.”
Gondry, hafızayı silme sürecini mekanik bir işlem gibi değil; eksilen odalar, kaybolan yüzler, çöküp giden sahnelerle tasvir ediyor. Her sahnede, unutmanın kendisinin bile duyguyu silemeyeceği fikri güçleniyor.
Görsel atmosfer ise filmin ruhunu taşıyan en çarpıcı unsurlardan biri. Parçalanmış mekânlar, eriyen anılar ve bilinçaltının fiziksel bir dünya gibi tasvir edilmesi, çoğu izleyicinin filmle ilgili şu tanımı yapmasına yol açıyor:
“Anıların arasından geçen çatlak bir ışık gibi...”
Bu metafor, Gondry’nin zihnin içinde kurduğu o benzersiz estetiği tam olarak karşılıyor.
Eternal Sunshine of the Spotless Mind, yalnızca bir aşk hikâyesini değil, insanın kendi geçmişiyle olan inatçı bağını da anlatıyor. Zaman ilerlese, hafıza silinmek istese bile duyguların bir yerlerde yaşamaya devam ettiğini hatırlatan film, sinema tarihindeki güçlü konumunu koruyor.
