Vali Masatlı: “Bu çocuklar devletin sorumluluğundadır; bizde sadece kayıt değil, takip vardır.”
Hatay Valisi Mustafa Masatlı, Türkiye’de ilk kez uygulanan bu modelin vicdan, devlet sorumluluğu ve sürdürülebilir sosyal yönetim açısından bir dönüm noktası olduğunu ifade etti. Masatlı, modeli şu sözlerle özetledi:
“Sosyal Zimmet dediğimiz bu uygulamayla, Hatay’daki yaklaşık 8.000 yetim ve öksüz çocuğumuz, doğrudan 26 mülki idare amirine zimmetlendi. Bu çocuklarımız sadece sistemde bir kayıt olarak kalmayacak, hayatları boyunca birebir takip edilecekler. Bu devletin, evlatlarına karşı asli görevlerinden biridir.”
Model kapsamında 15 ilçede görev yapan 26 mülki idare amiri, kendilerine zimmetlenen her çocuğun eğitim, sağlık, psikososyal gelişim ve barınma durumunu düzenli olarak raporluyor. Böylece klasik koruma anlayışının ötesine geçilerek, çocuğa özel, birebir sorumluluk tanımlanıyor.
Her Çocuğa Bir Devlet Temsilcisi: Bürokratik Şefkatin Yeni Yüzü
Bu modelde amaç yalnızca koruyucu hizmet sunmak değil, çocuğun yaşamının her alanında desteklenmesini sağlamak. Mülki idare amirleri ve değerli eşleri çocukların ihtiyaçlarını yerinde gözlemliyor, aile ortamları ve okul yaşamları hakkında düzenli değerlendirmelerde bulunuyor.
Valilik koordinasyonunda yürütülen sistem, aile destek mekanizmaları, sosyal hizmet birimleri ve öğretmenlerle birlikte çalışarak “tam kapsamlı destek çemberi” oluşturuyor.
“Yüreğimizdeki Işık” Projesi ile Sistem Güçleniyor
“Sosyal zimmet” modeli, Hatay Valiliği’nin daha önce hayata geçirdiği ve hâlen sürdürülen “Yüreğimizdeki Işık” projesi ile entegre şekilde yürütülüyor. Bu kapsamda açılan yaz okulunda
• 15 ilçede belirlenen merkezlerle çocuklara sanat spor ve müzik alanlarında eğitim ve psikolojik destek veriliyor,
• 200’ü aşkın öğretmen çocuklara birebir ilgileniyor,
• Yaz döneminde kamp, değerler eğitimi atölyeleri düzenleniyor.
Prof. Dr. Levent Eraslan: “Bu, literatüre girmesi gereken bir sosyal devlet örneğidir”
Projeye akademik danışmanlık desteği veren Sosyolog Prof. Dr. Levent Eraslan, modelin teorik temelini şöyle tanımlıyor:
“Sayın Valimizin liderliğinde uygulanan sosyal zimmet modeli, çocuk refahı ve kamusal sorumluluğun bireyselleştirilmiş halidir. Her çocuk bir kamu temsilcisine emanet edilmiştir. Bu yaklaşım sadece Türkiye için değil, uluslararası sosyal hizmet literatürü için de örnek bir modeldir.”
Kazım Karabekir’in Mirası Bugün Hatay’da Yaşıyor
Hatay’daki bu uygulama, tarihte çocuklara sahip çıkan devlet liderlerinden biri olan Kazım Karabekir Paşa’nın mirasını da hatırlatıyor. Karabekir’in “yetimlere vasi bir devlet” anlayışı, bugün Mustafa Masatlı’nın vizyonuyla yeniden ete kemiğe bürünüyor.
Sonuç: Sadece Yardım Değil, Takip ve Sorumluluk; Türkiye’nin en büyük eğitim öksüz hareketi
Türkiye’de ilk defa Hatay’da uygulanan bu model, krizin ardından yalnızca yardım temelli değil, uzun vadeli sosyal izleme ve bireysel sorumluluk temelli bir sistem kuruyor. “Sosyal zimmet” uygulaması, devletin yalnızca koruyan değil, takip eden ve sorumluluk alan yapısını inşa ediyor.
“Devletin gerçek gücü, evlatlarına sahip çıkma iradesinde gizlidir.”