Sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, KKTC Anayasası ve 15 Kasım 1983 Bağımsızlık Bildirgesi’ni detaylı bir şekilde ele alan Özersay, “Anayasa ve Bağımsızlık Bildirgesi’nde çözümün illa ki federasyon olacağı ya da federasyonun tercih edildiği sonucu çıkarılamaz. KKTC’nin tanınmamasının sebebi anayasal düzenlemeler değil, uluslararası sistem ve konjonktürdür,” dedi.
Özersay’ın açıklaması şu şekilde;
“KKTC Anayasası’nın giriş kısmında federasyona kapı aralayan ifadelerin varlığını, uluslararası alanda tanınma talebinin önünde en büyük engel” olarak tarif etmiş bugün sayın Erhan Arıklı.
KKTC Anayasası’nın girişinde federasyona atıf bulunmamaktadır ancak 15 Kasım 1983 tarihli Bağımsızlık Bildirgesi’ne atıf yapılmaktadır. Bu Anayasa Bağımsızlık Bildirgesini “yaşama geçirmek” hedefiyle yapıldığı vurgulanmaktadır. Öte yandan Anayasanın en sonunda yer alan “geçici maddelerden” biri (Geçici madde 4) şu şekildedir: “Kıbrıs Türk Federe Meclisinin, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin kuruluşunu ve Bağımsızlık Bildirisini onaylayan 15 Kasım 1983 tarihli ve 50 sayılı kararı da, bu Anayasa kurallarına aykırı olmadığı ölçüde YÜRÜRLÜKTE KALIR.”
Peki Anayasamıza göre yürürlükte olan KKTC Bağımsızlık Bildirgesi çözüm modeliyle ilgili hangi ifadeleri içermektedir? Gelin birlikte bakalım:
“Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin ilanı, iki eşit halkın ve onların kurdukları yönetimlerin, gerçek bir FEDERASYON ÇATISI altında yeniden bir ortaklık kurmalarını engellemez; tam aksine bir federasyonun kurulabilmesi için gerekli ön şartları tamamlayarak bu yoldaki samimi çabaları kolaylaştırabilir. Bu yolda her yapıcı çabayı göstermeğe kararlı olan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti başka hiç bir devletle birleşmeyecektir.”
Ancak aynı Bildirge bir başka tespiti daha yapmaktadır, aynen alıntılıyorum: “Kıbırıs Rum yöneticilerinin, Kıbrıs Türk Halkı’nı federal bir devlet yapısı içinde eşit kurucu ortak statüsünde görmek istemedikleri açıkca anlaşılmaktadır.”
Şimdi hem KKTC Anayasası, hem de onun ayrılmaz bir parçası olan 15 Kasım Bağımsızlık Bildirgesi’nin bir bütünen ele alıp baktığımızda Kıbrıs’ta bir ÇÖZÜMÜN İLLA Kİ FEDERASYON olacağı ya da tercih edilenin FEDERASYON olduğu sonucunu çıkarmak mümkün değildir. Bağımsızlık bildirgesinde uzun uzun Kıbrıs Türk tarafının tüm iyi niyetine ve çabasına rağmen federal bir ortaklığın Rum liderliğinin isteksizliği sonucunda kurulamadığı anlatılmaktadır. Nihayetinde Bağımsızlık Bildirgesi’nde KKTC İLANININ FEDERASYONA ENGEL TEŞKİL ETMEYECEĞİ yazar ancak ÇÖZÜM ANCAK BİR FEDERASYONLA MÜMKÜNDÜR anlayışı bu bildirgede mevcut değildir.
Zaten tam da bu nedenledir ki geçmişte KKTC Cumhuriyet Meclisi tarafından alınan kararlarla Kıbrıs’ta gerek müzakere süreçleriyle ilgili olarak gerekse ÇÖZÜM ŞEKLİYLE İLGİLİ OLARAK federasyondan farklılaşan tercihler ortaya konulabilmiştir. Mesela 28 Ağustos 1994 tarihinde KKTC Cumhuriyet Meclisi FEDERASYONU TEK ÇÖZÜM ŞEKLİ OLARAK GÖREN KARARLARINI YÜRÜRÜLÜKTEN KALDIRMIŞ ve federasyon dışında çözüm modellerinin de mümkün olduğu yönünde bir tavır ortaya koyabilmiştir.
Bugün de KKTC Cumhuriyet Meclisi Kıbrıs sorununun geleceği ve çözümün şekli konusunda birtakım kararlar alabilir, buna Anayasal herhangi bir engel de yoktur. Kaldı ki Kıbrıs Türk Halkının SELF-DETERMİNASYON HAKKININ tescili anlamına gelen ve bunu açıkça vurgulayan bu Bildirgedeki “kendi kaderini tayin hakkı”, ayrı bağımsız bir devlet olmayı ve/veya Kıbrıs’ta daha farklı bir çözümü Kıbrıs Türk Halkının KENDİ İRADESİYLE kararlaştırması mantığına dayanır, aksi de düşünülemez.
1983 Bağımsızlık Bildirgesi’nde kendi içinde NET OLAN TEK BİR KISITLAMA vardır o da 1960 sistemi içerisinde de yasaklanmış olan BİR BAŞKA DEVLETLE BİRLEŞME konusuyla alakalıdır. 15 Kasım 1983 Bağımsızlık Bildirgesi’ne göre “KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİEYETİ BAŞKA HİÇ BİR DEVLETLE BİRLEŞMEYECEKTİR”.
Anayasa ve Bağımsızlık Bildirgesi’ndeki federal çözüm referansına dair değerlendirmemizi yaptıktan sonra başta sayın Arıklı tarafından dile getirilen görüşe geri dönebiliriz: KKTC bu maddeler, bir başka ifadeyle kendi Anayasasında bu ifadeler yer aldığı için mi tanınmadı? Bence hayır. KKTC Anayasasında yer alan düzenlemelerin KKTC’nin tanınmasına engel teşkil ettiği görüşüne katılmıyorum. KKTC’nin bugüne kadar tanınmamış olması KKTC dışında uluslararası sistemle, konjonktürle ve Soğuk Savaşın kendine has nitelikleriyle, güç dengeleriyle bağlantılı bir konudur. Onu bir başka yazıda ele alırız.