Avrupa’nın biyolojik çeşitliliğini koruma çalışmalarında önemli bir yere sahip olan kelebek izleme programları, her geçen yıl daha fazla ülkenin katılımıyla güçleniyor. Bu kapsamda, Kelebek Koruma Avrupa (BCE) tarafından düzenlenen ve kıtanın en kapsamlı bilimsel buluşmalarından biri olarak kabul edilen “9. Ortaklar ve Uzmanlar Toplantısı”, Almanya’nın Laufen kentinde gerçekleştirildi. Avrupa genelinde kelebek ve güve türlerinin korunmasına yönelik politika ve bilimsel çalışmaların ele alındığı toplantıya, dünyanın en iyi ilk 500 üniversitesi arasında yer alan Yakın Doğu Üniversitesi’den Prof. Dr. Özge Özden katıldı.
İki yılda bir düzenlenen etkinlik, 38 ülkeden 50 uzmanın katılımıyla geniş bir bilimsel paylaşım ortamı oluşturdu. Yönetim kurulu görüşmeleri, sunumlar ve teknik oturumların yer aldığı programda; Avrupa’daki kelebek popülasyonlarının yıllara göre değişimi, habitat kayıpları ve kıtada giderek artan çevresel tehditler detaylı biçimde masaya yatırıldı. Avrupa Birliği Komisyonu temsilcilerinin de yer aldığı toplantıda, ülkeler kendi bölgelerinde yürüttükleri izleme çalışmalarından elde ettikleri güncel verileri paylaştı.
Toplantının dikkat çeken sunumlarından birini yapan Yakın Doğu Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Özge Özden, Akdeniz havzasındaki önemli kelebek habitatlarının mevcut durumu ve bölgenin karşı karşıya olduğu tehditleri aktardı. İklim değişikliğine karşı en kırılgan bölgeler arasında yer alan Akdeniz ekosisteminin korunması için bölgesel iş birliklerinin güçlendirilmesi gerektiğini vurgulayan Özden, Kıbrıs ve çevresinde yürütülen çalışmalarla ilgili değerlendirmelerini de paylaştı. Sunum, bölgedeki ekosistemlerin geleceği için atılacak adımların şekillenmesine katkı sağladı.
Avrupa Kelebeklerinin Durumu Masaya Yatırıldı
Toplantıda, Avrupa’da kelebek ve güve popülasyonlarında son yıllarda gözlenen değişimler, habitatların mevcut koruma durumu ve kıta genelinde karşılaşılan ortak tehditler kapsamlı şekilde değerlendirildi. Uzmanlar ayrıca IUCN ve BCE tarafından yayımlanan Avrupa Kelebekler Kırmızı Listesi 2025 raporunu da ele aldı. Rapora göre Avrupa’daki kelebek türlerinin yüzde 15’i yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Ekosistemlerdeki hızlı değişimin ciddi bir uyarı niteliğinde olduğu vurgulanarak, koruma çalışmalarının acilen güçlendirilmesi gerektiği ifade edildi. Toplantıda öne çıkan bir diğer gündem maddesi ise AB tarafından desteklenen EMBRACE Projesi (2025–2026) oldu. Proje; kelebek izleme çalışmalarını Avrupa genelinde yaygınlaştırmayı, ortak yöntemler geliştirmeyi ve ülkeler arasında bilimsel iş birliğini artırmayı hedefliyor. Etkinlikte, proje kapsamında uygulanacak izleme teknikleri, veri paylaşım mekanizmaları ve ortak çalışma modelleri de katılımcılarla paylaşıldı.
