Uzman Klinik Psikolog ve Spor Uzmanı Doğuş Engin Anlatıyor;
Yaz mevsimi geldi ve güneş yüzünü gösterdi. Pek çok kişi için bu dönem deniz, tatil ve açık hava anlamına geliyor. Ancak sıcak havaların görünmeyen bir yüzü daha var: zihinsel ve duygusal yorgunluk. Özellikle Kıbrıs gibi yazı uzun ve sıcak geçen bölgelerde yaşayan bireyler, bu etkileri daha yoğun yaşıyor. Sıcaklık arttıkça sadece bedenimiz değil, psikolojimiz de bu durumdan etkileniyor. Yüksek hava sıcaklıkları, vücudun doğal dengesini bozar. Beyin, vücut ısısını dengelemeye çalışırken daha fazla enerji harcar. Bu da zihinsel yorgunluğa yol açar. Aynı zamanda sıcak havalarda uyku kalitesi düşer, çünkü vücut yeterince serinleyemez. Uyuyamayan bir beyin dinlenemez; dinlenemeyen bir zihin ise sabırsız, kırılgan ve yorgun olmaktadır.
Bu dönemde insanlar daha kolay sinirlenir, tahammül eşiği düşer, motivasyon kaybı yaşanır. Sabahları yataktan kalkmak zorlaşır, yapılan işler yük gibi gelir. Aile içinde tartışmalar, iş yerinde iletişim problemleri ve sosyal ilişkilerde kopmalar daha sık görülür. Bunların nedeni çoğu zaman duygusal değil, fizyolojik bir zorlanmadır.
Bilimsel çalışmalar da bu durumu doğruluyor. Sıcaklık arttıkça depresyon, anksiyete ve hatta öfke davranışlarında artış olduğu gözlemlenmiştir. Uyku bozuklukları, stres hormonu olan kortizolün yükselmesi ve mutluluk hormonu olan serotonin seviyesinin düşmesi, sıcak havalarda ruhsal dengeyi zora sokar. Kıbrıs gibi sıcak coğrafyalarda bu durum daha da belirgindir. Sıcakların erken başlaması ve geç bitmesi, uzun süreli psikolojik bir baskı oluşturur. Özellikle klima olmayan evlerde veya yoğun çalışan bireylerde bu etki daha fazladır. Uyuyamamak, yeterince dinlenememek, sıvı kaybı ve genel halsizlik kişilerin duygularını da olumsuz yönde etkiler.
Peki bu durumda ne yapabiliriz? Uzman Klinik Psikolog ve Spor Uzmanı Doğuş Engin’e göre sıcak havalarda psikolojik dayanıklılığı artırmak mümkündür. Bunun için birkaç basit ama etkili yöntem öneriyor:
- Günde en az 2 litre su içerek hem bedeni hem zihni serin tutmak
- Geceleri daha serin saatlerde uyumaya çalışmak, mümkünse ortamı havalandırmak
- Sabah erken saatlerde hafif yürüyüş yapmak
- Günlük kısa molalar vererek zihni dinlendirmek
- Günde 5-10 dakikalık nefes egzersizleriyle stresi azaltmak
- Sosyal zorunlulukları azaltmak, kendine daha fazla zaman tanımak
- Bunlara ek olarak yaz döneminde insanlar kendilerine karşı daha anlayışlı olmalı. Yazın verim düşebilir, motivasyon azalabilir. Bu geçici bir durumdur. Önemli olan bu süreci daha yumuşak geçirebilmek ve kendimize izin vermektir.
- Unutmamamız gereken şey şu: sıcak havalardan korunmak sadece fiziksel bir mesele değildir. Ruhumuzun da gölgelenmeye, dinlenmeye ve sakinleşmeye ihtiyacı vardır. Tıpkı güneşte uzun süre kalınca cildimiz zarar görüyorsa, yoğun sıcaklarda zihnimiz de yıpranır. Bu nedenle içsel dengenin korunması için fiziksel tedbirlerin yanında zihinsel önlemler de alınmalıdır.
- Sosyal Medya ve Ekran Sürenizi Azaltın Uzun süreli ekran maruziyeti beyin yorgunluğunu artırır. Gün içinde en az 1 saatlik “dijital molalar” verin. Gözlerinizi, zihninizi dinlendirin.
- Profesyonel Destek Almaktan Çekinmeyin. Sıcak havalarda ruh halinizde büyük dalgalanmalar hissediyorsanız, bir uzmandan yardım almaktan çekinmeyin. Psikolojik destek, ruhsal dayanıklılığı güçlendirir.
Son olarak, Uzman Klinik Psikolog ve Spor Uzmanı Doğuş Engin şöyle diyor:
“Yazın sıcağıyla sadece hava değil, sabrımız da ısınır. Böyle zamanlarda durmak, dinlenmek ve kendimize anlayış göstermek en büyük serinliktir.”
