Makalemde döviz dönüşümleri için 1 EURO = 47 TL kurunu esas aldım, Verileri KKTC Merkez Bankası 2025 yılı 1. Çeyrek raporları, KKTC Maliye Bakanlığı Raporları ve CYSTAT, Kıbrıs Cumhuriyeti İstatistik Kurumu 2025 yılı güncel verileri temel alarak düzenledim.

Nüfusla Başlayalım En Azından Seçmen Sayılarımız Ortada,

Herkes Nüfus Rakamını Üfürüyor, Üfürülmeyecek Tek Rakamsa Seçmen Sayısıdır.

KKTC’de Seçmen Sayısı 215611 kişidir, Kıbrıs Cumhuriyeti Rum Kesimi Seçmen Sayısı 683432 kişidir.

Seçmen Sayısından Hareketle Kıbrıs Cumhuriyeti Seçmen Sayısı yani 18 ve üzeri nüfus, KKTC’den 3,17 KAT (3 kattan fazla) BÜYÜKTÜR.

Gelelim Diğer Rakamlara,

RUM TARAFINDAKİ KAMUDAN MAAŞ ÇEKEN SAYISI 77034 KİŞİDİR

KKTC’DE KAMUDAN MAAŞ ÇEKEN SAYISI 45889 KİŞİDİR.

FEDERASYONDA, Avrupa Troykası Memur ve Emeklinin İçinden Geçecek, Nasıl mı !

SEÇMEN SAYISIYLA, KAMUDAN MAAŞ ÇEKEN SAYISINA ORANSAL OLARAK BAKARSAK KKTC’DE İSTİHDAM EDİLEN KAMUDAN MAAŞ ÇEKEN SAYISI RUM TARAFINDA KAMUDAN MAAŞ ÇEKEN SAYISINDAN YAKLAŞIK 2 KAT FAZLADIR...

YANİ KAMU VERİMİNDE KUSURUMUZ VAR !

BEN DEMİYORUM AVRUPA MALİ TROYKASI DİYOR !

TROYKA KAMUDAN MAAŞ ÇEKENLERİ, KAMU GÖREVLİLERİNİ VE EMEKLİYİ NASIL CACIK YAPACAK...

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde 2025 yılı 2. yarıyılı itibarıyla emekliler, ekonomik açıdan oldukça kırılgan bir konumda bulunmaktadır. Sayıları 15796 kişi olan emeklilere, Ocak 2025 döneminde devlet bütçesinden toplamda 1 milyar 430 milyon 868 bin TL ödeme yapılmıştır.

Bu verilere göre, kişi başına aylık ortalama emekli maaşı yaklaşık 90600 TL seviyesindedir. Bu da yıllık bazda 1 emeklimize 1 milyon 87 bin TL'ye yakın bir ortalama ödeme anlamına gelmektedir.

Hesaplamalarda referans alınan döviz kuru, 1 Euro 47 Türk Lirası olduğu sabit bir senaryo üzerinden yürüttüm.

Bu kur düzeyinde, emekli maaşlarının aylık Euro karşılığı 1928 Euro, 13. MAAŞ VE HAYAT PAHALILIĞI ARTIŞI OLMADAN yıllık karşılığı ise yaklaşık 23132 Eurodur.

Bu maaş Doğu Avrupa Ülkeleri Macaristan, Bulgaristan, Romanya’dan çok daha yüksektir, diğer Avrupa Ülkelerine yakın bir rakamdır.

Ancak burada dikkat çekilmesi gereken nokta, kamuya yapılan ödemelerin bazı aylarda toplu ve geriye dönük maaş farkları içermesi nedeniyle bu hesaplamamın reel bireysel maaş algısıyla tam örtüşmemesidir.

Yine de bu datalar, emekli maaşlarının kamu maliyesine etkisi ve sistemin büyüklüğü hakkında bizde, ciddi bir fikir vermektedir.

Mevcut durumda, KKTC’deki emekliler devletin sunduğu bu maaşlara ve ücretsiz sağlık hizmetlerine güvenerek yaşamlarını sürdürebilmektedir.

Ancak FEDERATİF bir birleşme halinde, bu güvenceler ortadan kalkacak ve emekliler için ciddi bir yoksulluk ve sosyal dışlanma riski ortaya çıkacaktır.

Neden ?

Öncelikle, Avrupa Birliği standartları gereği federasyon altında sosyal güvenlik sistemi köklü biçimde yeniden yapılandırılacaktır.

Bu yeni sistem katkı esasına dayanacaktır, AB’de mali katı kuralları nettir,

Kıbrıs Cumhuriyetini esir almış olan başta Almanya öncülüğündeki AVRUPADAKİ MALİ TROYKANIN kendi iktisadi kuralları ve kıstasları vardır, yani emeklilik hakları kişilerin prim geçmişine göre yeniden belirlenecektir.

Özellikle eksik prim günü bulunan veya primsiz sistemle emekli olan binlerce KKTC yurttaşı, (ki bunu vergi tarafında detaylıca işleyeceğim, 400 bin TL kazanıp 40 bin TL üzerinden sigorta yatıranlar dahil) maaşlarında ciddi düşüşlerle karşılaşacaktır. Hesaplamama göre, beklenen reel kaybın yüzde 30 ile 50 arasında olabileceğini öngörüyorum.

İkinci büyük tehlike, sağlık hizmetlerinde yaşanacaktır. Bugün KKTC’de emekliler devlet hastanelerinden ücretsiz hizmet alabilmektedir.

Ancak federasyon sonrası sağlık sistemine yapılacak YÜKSEK KATKI PAYI uygulamaları nedeniyle emekliler, reçete, muayene ve tetkik ücretlerini kısmen ya da tamamen ceplerinden ödemek zorunda kalacaklar.

AB normları çerçevesinde bu katkı oranının YÜZDE 15 ile 20 arasında değişebileceği bilinmektedir. Bu da birçok emekli için devlet hastanesine gitmenin bir lüks haline gelmesi anlamına gelir.

Üçüncü olarak, federasyonla birlikte Euro para birimine geçiş süreci de emekli ve kamunun alım gücünü dramatik biçimde etkileyecektir.

Euroya geçişte maaşlar sabitlenirken, fiyatlar AB ortalamalarına yakınsama gösterecek ve temel ihtiyaçlar için harcamalar % 100 ile % 150 arasında 1 gecede artabilecektir.

Bu da sabit kalan maaşların çok kısa sürede reel anlamda yarı yarıya değer kaybetmesine yol açacaktır.

İsteyenler, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin EURO’ya geçiş hikayesini inceleyebilirler. O dönem yapılan çalışmalar, aslında Kıbrıs Cumhuriyeti’nin EURO bölgesine geçmek adına tam bir embesillik yaptığını ve Türkiye’yi, Avrupa ile karşı karşıya bırakmak ve Türk Varlığından kurtulmak adına kendi ekonomisini feda ettiğini görebilirler.

Kıbrıs Cumhuriyeti EURO’ya geçişle birlikte 1 gecede fakirleşmiş ve halkın alım gücü %50 oranında düşüş sergilemiştir, Dünyanın Alım Gücü Olarak Sayılı Para Birimlerinden Biri Olan KIBRIS LİRASI bir gecede yok edilmiş ve Dünyanın En Değerli Ekonomilerinden Biri, Bir Gecede Çaputa Döndürülmüştür,

Sonraki dönemde ilk 5 yılda #fakirleşme ve banka iflasları #KıbrısCumhuriyeti ni Avrupa’nın Kölesi ve Emir Eri durumuna getirmiştir, aynı durum Almanya’nın bile #EURO ya geçiş hikayesinde de yaşanmıştır.

Para biriminde ortak, Mali birlikte ortak olamamanın faturası birçok devlete #Avrupa #Mali #Troykası tarafından acımasızca kesilmiştir.

Dördüncü önemli husus ise sosyal yardımların sona ermesidir. Şu anda KKTC’de ihtiyaç sahibi emeklilere ve kamu görevlilerine yönelik olarak ek destek ve yardımlar sağlanmaktadır, (#Ekmesai ödemelerini unutun.)

Gerçekleri Yazıyorum, Federasyoncular Size Neyi Anlatmıyor...

Ancak federasyon sonrası bu destek, hakediş ve yardımlar, vatandaşlık temelli olmaktan çıkacak ve katkı/prim temelli hale gelecektir.

Yani çalışmamış, prim ödememiş veya düzensiz sigortalılık geçmişi bulunan, eksik yatıreılan, düşük gösterilen emekliler ve verimsiz çalışanlar sistem dışına atılacaktır. Böylece on binlerce yaşlı vatandaş devlet desteğinden mahrum kalacaktır.

Beşinci ve son yapısal önemli risk ise kurumsal temsilsizliktir. Federasyon modeli altında KKTC’nin sosyal sigorta yapısı tasfiye edilecek, emeklilik sistemi merkezileşerek Rum kesiminin #bürokratik idaresine bağlanacaktır.

Böyle bir durumda Kıbrıs Türk emeklilerinin şikayet ve itirazlarını dile getirebilecekleri bağımsız bir kurum kalmayacaktır. Böylece KKTC’de #Emekliler ve #KamuGörevlileri FEDERAL DÜZEYDE İKİNCİ SINIF VATANDAŞ statüsüne düşeceklerdir.

Tüm bu etkenler bir araya geldiğinde federasyonun, emekliler açısından tam anlamıyla bir sosyal yıkım anlamına geldiği ortaya çıkmaktadır.

#Türkiye ile yapılan mali iş birliği protokolleri devam etmekte, maaş ödemeleri zamanında yapılmakta ve sosyal güvenlik yapısı borçlanarakta olsa ayakta kalmaktadır.

ÖZETLE,

1-#FEDERATİF SİSTEMDE ÇALIŞANLARIN VE ONLARIN ÇOCUKLARININ REFAH DÜZEYİNE ULAŞACAĞI KOCA BİR YALANDIR.

2-KKTC BÜTÇESİNİN %68’NİN KAMU MAAŞLARINA GİTTİĞİ BİR SİSTEMDE,

46000 KAMUDAN MAAŞ ÇEKEN KİŞİNİN BÜTÇEDE VERİMLİLİK ADINA MİNİMUM %40’I YANİ EN AZ 18000 KİŞİNİN YA TAZMİNATLARI ÖDENEREK İŞSİZ KALACAKLAR YA DA ÖDEMELER KESİLECEKTİR. (TÜRK TARAFI VE RUM TARAFI MEMUR RAKAMLARINI KARŞILAŞTIRDIM.)

3-#RUM EKONOMİSİ DIŞARIYA GÖÇ VERİRKEN, RUM’A FEDERATİF YAPI İLE YAMA OLALIM EKONOMİMİZ DÜZELECEK DEMEK ANCAK ART NİYETTİR.

4-BUGÜN RUM AVRUPA’YA GÖÇ VERİRKEN VE EKONOMİSİ KÖLE OLURKEN, AVRUPA BİRLİĞİ TROYKASI MALİ AKILININ KKTC’DEKİ KAMU İSTİHDAMINI MUHAFAZA EDECEĞİ BEKLENTİSİ HAYALCİLİKTİR.

Ekim 2025 seçimleri bu açıdan bir dönüm noktasıdır. Emekliler ve Kamu Görevlileri bu seçimde yalnızca bir #CUMHURBAŞKANI SEÇMEYECEK, aynı zamanda kendi sosyal güvencelerinin ve insanca yaşama haklarının devam edip etmeyeceğine karar vereceklerdir.

#Birleşme vaatleriyle gelen federasyon savunucuları, aslında emeklilere ve kamu görevlilerine daha düşük #maaş, daha pahalı sağlık hizmeti ve daha karmaşık bürokratik yapı sunmaktadır.

#Federasyon, KKTC'de emekliyi yardıma muhtaç hale getirir.

Bu nedenle #seçim yalnızca bir siyasi tercih değil, binlerce emeklinin ve Kamu Görevlisinin hayati kaderiyle doğrudan ilgilidir.

Federasyon yılların emeğini sistemden silmek demektir. #KKTC Kamu Kesimi için durum gayet nettir.